O pasado 19 de outubro o I Proturgatrip chegaba ás terras de Teo e Rois. Despois de semanas perfilando os distintos detalles para que todo saíra ben por fin chegaba o día. O único que non estaba nas nosas mans era o tempo (ameazaba chuvia, e os días previos o ceo non dera tregua), pero quizais por causa da Raíña Lupa, do Apóstolo Santiago, ou das ganas que tiñamos de que todo o mundo quedara satisfeito, a chuvia esqueceuse de nós.
O punto de encontro era a introdución do que nos atopariamos o longo do día. A Carballeira de Francos, e por proximidade o café do Restaurante Carboeiro, daban a benvida ós compañeiros que se interesaron polo Proturgatrip. Peregrinos xa con pouquiños quilómetros por diante saudaban cun agradable sorriso, o que nós correspondiamos cun Bo Camiño
Arredor do mediodía chegaba a nosa quenda. Comezamos a percorrer o tramo do Camiño que nos levaría ate o Pazo Faramello, iso si, en dirección contraria. Os xestos de sorpresa dos peregrinos resultaban divertidos xa que ollaban asombrados coma unha vintena de persoas camiñaba noutro sentido (un deles mesmo parou a dicirnos se sabiamos que era en dirección oposta).
A nosa chegada o Pazo agardábanos Gonzalo, un dos propietarios desta xoia nobiliaria que sería máis ca un guía, xa que a súa familia forma parte da historia que alí aconteceu. O descenso cara o pazo é abraiante; trátase dunha corredoira de pedra o carón dunha carballeira centenaria. Baixando non podes imaxinar que de súpeto aparecerá O Faramello.
O último pazo do Camiño Portugués é moito máis cunha residencia nobre. Posúe innumerables xoias artísticas e naturais. Podemos visitar unha capela declarada BIC que agocha un retablo barroco do mestre José Gambino; admirar un cruceiro do século XVIII dos máis altos de Galicia; gozar das vistas que ofrece a terraza barroca compostelá co seu bosque de pedra; camiñar polo novo paseo de hortensias e camelias ou polo bosque fluvial de cerdeiras e castiñeiros e moito máis… Pero o máis destacado descansa oculto baixo o xardín francés do século XIX: A Real Fábrica do Faramello, primeira fábrica de papel de Galicia (1710). Da época consérvase un muíño papeleiro e no interior podemos admirar a última prancha de papel que se imprimiu no Faramello.
Chegaba a hora do xantar e a volta cara o restaurante tocaba polo antigo trazado do Camiño. A diferenza é notable. O peregrino atoparía o río Tinto o seu paso polo pazo, e atravesaría unha fraga no canto da estrada que atopa hoxe en día. Dicir que a asociación de veciños da zona está a traballar para recuperar a traza orixinaria.
Despois do bo xantar tocaba visitar o Castro Lupario. Para coñecer a súa historia e poñer en valor a importancia arqueolóxica do conxunto contamos coa axuda de Manuel Gago e Xosé Gago. O primeiro que atopamos polo camiño foi unha ponte coñecida coma a Ponte dos Mouros. A toponimia sempre agocha pistas e así nolo confirmou Manuel: aquela ponte xa nos indicaba que podiamos achar moi preto un castro.
Unha vez chegamos á parte baixa da acrópole castrexa Xosé mergullounos no imaxinario da Raíña Lupa, xa que a lenda xacobea sitúa o Castro Lupariocomo a súa residencia. Unha vez relatada a importancia do castro, e coñecida a súa relación co Camiño, chegaba a hora de subir á cima e converternos en arqueólogos.
Coa axuda de Manuel achamos a segunda muralla que aparece descrita en documentos históricos, e que grazas a que se atopa repousada baixo a terra, aínda se conserva. A seguinte proba era atopar as dezasete torres que formaban parte do castro, pero a nosa visión superficial non se decataba de que as tiñamos enfronte: O Pazo Faramello. As pedras do Lupario foron trasladadas para por en pé a residencia nobiliaria. Xa por último, Manuel “desafiounos” a cruzar o mar de toxos para coñecer os restos dunha capela que xacía baixo unha pequena carballeira, e nós non puidemos máis que aventurarnos na maleza.
O día foi fantástico. O alí coñecido non pode deixar de chegar a máis profesionais, e os turistas interesados no noso patrimonio e na nosa cultura ficarán encantados.
Pola nosa parte agradecer as persoas que se achegaron a coñecer a proposta que fixo Proturga. Grazas de novo a Gonzalo a Manuel e a Xosé.
Vémonos no seguinte Proturgatrip!
